Wilsonomyces carpophylus (Lev.) Adaskaveg, Ogawa & Butler [= Stigmina carpophila (Lev.) M.B. Ellis]
TANIMI
Fungusun
miselyumu bölmeli, değişik kalınlıklarda ve eklemlidir. Konidiosporlar
aservuluslar içinde, konidioforlar üzerinde oluşur. Konidioforlar kısa, konidiosporlar
elipsoit şeklinde, 2-8 bölmeli, bölme kısmı boğumlu ve rengi parlak san ile
açık kahverengi arasındadır. Fungusun eşeysiz üremesinde aservuluslar
önemlidir.
Fungus kışı genellikle tomurcuk ve dallarda miselyum halinde
geçirir. Primer enfeksiyonlar konidiosporlarla gerçekleşir ve hastalanmış
tomurcuklar ile kanserler, enfeksiyon kaynaklarıdır. Enfekteli sürgün ve
yapraklar sekonder enfeksiyon kaynaklarıdır. Bu sürgünlerde oluşan zamk
akıntısı içinde konidiosporlar bulunur. Zamk akıntısının yağmurla erimesi ile
konidiosporlar yayılır. Yeni enfeksiyonların oluşması için yağmur yağması
şarttır. Etmen tüm yıl boyunca hasta tomurcuklarda kalabilmektedir.
BELİRTİLERİ
Hastalık sert çekirdekli meyve ağaçlarının yaprak, meyve,
tomurcuk ve genç dalları üzerinde belirti oluşturur. Meyve enfeksiyonları
özellikle kayısılarda önemlidir. İklim koşullan uygun olduğunda diğer türlerde
de meyve enfeksiyonları görülebilir.
Genç
yaprak üzerinde oluşan lekeler ilkönce
Kayısı
meyveleri üzerindeki lekeler 1–2 mm çapında, yuvarlak ve dağınık olup. Genellikle
meyvenin sapa yakın yanak kısmında oluşur. Bazen lekeler birleşerek tüm meyve
yüzeyini kaplayabilir. Başlangıçta, lekelerin ortası koyu kırmızı, etrafı açık
kırmızımsı renktedir. Bu lekeler zamanla şişkinleşir, ortaları çöker ve koyu
kahverengine veya koyu kırmızı renge dönüşür.
Kiraz meyvelerinde 2–3 mm çapında çöküntüler ve etrafında
açık renkte hale oluşur. Bu belirtiler, meyvelerde yeşil ve olgunlaşma dönemlerinde
görülebilir.
Fungus, tomurcuklarda da zarar oluşturmaktadır. Sonbahar ve
kışın enfekte olan tomurcuklar ilkbaharda uyanma başlayınca, dokunulduğunda
dökülmemeleri ile sağlam tomurcuklardan ayırt edilebilir. Başka nedenlerle
ölmüş olan tomurcuklar ise küçük bir dokunmayla dökülmektedir.
Fungus,
sürgünler üzerinde yuvarlak, kahverengi-kırmızı renkte lekeler oluşturur. Genç
sürgünlerde oluşan lekeler kısa sürede zamk çıkararak küçük kanser yaralarına
dönüşürler.
Hastalık
etmeni yapraklara, tomurcuklara, sürgünlere zarar vermekte, meyvenin kalite ve
kantitesinin düşürmesine neden olmaktadır. Kayısıda lekeli meyvelerin pazar
değeri düşer ve verimde %30-60 azalmaya neden olmaktadır.
Hastalık
sert çekirdekli meyvelerin yetiştirildiği tüm bölgelerde görülebilir.
KONUKÇULARI
Hastalığın
konukçuları: Kayısı, Şeftali, Nektarin. Mahlep, Kiraz, Vişne, Badem, Erik ve Karayemiştir.
MÜCADELESİ
Kültürel
Önlemler
Sonbaharda
hastalıklı tomurcukları bulunduran dallar sağlam kısımdan budanıp. İmha
edilmelidir.
Kimyasal Mücadele
İlaçlama zamanı
1. ilaçlama: Sonbaharda, yaprak
dökümünden hemen sonra.
2. ilaçlama: İlkbaharda çiçek tomurcuklan kabardığı dönemde, çiçekler açmadan önce
yapılır.
Kayısılarda
ilave olarak, meyvelerde çanak yaprak ve erkek organ tablası meyvenin ucuna
sıyrılırken 3. ilaçlama yapılmalıdır.
İlaçlar
tüm bitki aksamını kaplayacak şekilde uygulanmalıdır.
Aziz
ÖZKAN
Ziraat
mühendisi
ozkanaziz@gmail.com https://www.azizozkan.com/
KAYNAKLAR
2-http://dergipark.gov.tr/download/article-file/41052
3- Fotoğraflar:
Aziz ÖZKAN tarafından Ankara, Çorum, Antalya ve Manisa da çekilmiştir.
çok faydalandım bu bilgilerden, teşekkür ederim.
YanıtlaSil