Ülkemde teşhisi yapılmamış problem kalmamalı
Bu problemi ilk defa 2009 yılında bir görevlendirme sonucu gittiğim Muğla’nın Fethiye ilçesinde görmüş ve oldukça şaşırmıştım. Fotoğrafları çektikten sonra araştırmaya başladım fakat ülkemizde böyle bir rahatsızlık için ne çalışma nede her hangi bir bilgi vardı. Konu ile alakalı yaptığım araştırma sonucunu sizlerle paylaşıyorum.
Narenciye kabuk kırılması çoklu
çatlama ile karakterize edilen ve zayıf kabuklu bir hastalıktır. Kırık kabuklu meyvelerin içi dolu değildir.
Narenciye meyve kırma veya çatlama,
önemli ekonomik kayıplara neden olan karmaşık bir hasat öncesi fizyolojik
bozukluktur. Son zamanlarda yapılan çalışmalar, turunçgillerdeki kabuk
kırılmasının ya da çatlamasının sadece genetik faktörlerden değil aynı zamanda
çevresel faktörlerden kaynaklandığını göstermiştir.
Bu rahatsızlıkta sıcaklık, nem,
mineral beslenme ve bitki büyüme düzenleyicilerinin de etkisi yadsınamaz.
Portakalların da kabuk kırılması
ağacın güney yarısında kuzey yarısından daha sık görülür. Meyvenin gövdeye
bakan tarafında meyveler büyüdükçe giderek daha şiddetli bir görüntü oluşturur.
Bu durum varyete problemi olup;
mandalina, clementin, ve Valencia da görülür.
Problem meyve yetişirken başlar,
Çiçekten iki ay sonra problemli meyve görmek mümkündür. Meyveler olgunlaştıkça
belirtiler daha da netleşir.
Meyve kabuğu hücrelerinin büyüklüğü
çiçek sonrasından meyve olgunlaşıncaya kadar aynı büyüklüktedir. Beyaz et
bölgesindeki hücrelerin bölünmesi çiçekten 9 hafta sonra durur. Böylece dış
cidar hacmi büyür. Birinci dönemde hücrelerin büyümesi dört bölgede olurken,
meyve içi olgunlaşıp su miktarı artarken meyve içinden dışarı doğru basınç
artar ve hücrenin geometrik formu dairevi durumu değişmeye başlar. Bu halde
hücre bölünmez ve yana genişler. İklimsel veya gübreleme problemlerinden dolayı
hücreler birinden ayrılır. Hücreler ayrılınca pektin metil esteraz hormonu
aktivitesini artırır ve hücreler arasındaki mesafeyi açarak hücreler arasında
boşluk oluşturur. Bu boşluklar büyüyerek kabukta kırışma oluşur.
Kabuk Kırılmasının Sebepleri
·
Kuru hava peryodundan sonra aşırı yağışlı ve rutubetli
hava
·
Yüksek verim
·
Kısa peryodda aşırı oluşan ısı farkları
·
Hasatın geciktirilmesi
·
Fosfor fazlalığı
·
Nitrojen fazlalığı
·
Potasyum azlığı bu problemin oluşmasına yardımcı olur.
MÜCADELESİ
·
Yapraklardan potasyum nitrat aplike edilmeli
·
Meyve 30 ile 50 mm çapında iken 10 ppm
·
Amonyum fosfat tatbikine dikkat edilir.
·
N P K dengesine çok dikkat edilmelidir.
Aziz
ÖZKAN
Ziraat
Mühendisi
ozkanaziz@gmail.com
KAYNAKLAR
https://www.actahort.org/books/632/632_14.htm
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder